A. PHẦN MỞ ĐẦU

I. Lí do chọn biện pháp

- Soạn thảo gõ 10 ngón là một mảng kiến thức học sinh được học ở chương trình môn tin học từ lớp 3 đối với chương trình cấp tiểu học đây là  một phần rất quan trọng  bởi đó là kỹ năng các em luôn cần phải sử dụng để học tập thực hành trên máy tính. Tuy nhiên, khi học kĩ năng soạn thảo này học sinh thường lúng túng, nhầm lẫn cách đặt tay, quen hay gõ một bàn tay, gõ mổ cò một ngón đặc biệt là khó phân biệt vị trí các phím do từng ngón tay đảm nhiệm. Trong quá trình giảng dạy, có rất nhiều giáo viên đã đưa ra các giải pháp để giúp học sinh học tốt hơn, song tôi nhận thấy học sinh vẫn chưa thực sự hiểu bản chất và có kĩ năng gõ phím thành thục nhanh hơn và chính xác hơn. Chính vì lẽ đó nên tôi đã mạnh dạn đưa biện pháp giúp các em bước vào thế giới Công nghệ  một cách tự tin, không lo sợ khi sử dụng  bàn phím để trình bày văn bản hay bất kì nhiệm vụ học tập nào. Trong những năm qua được trải nghiệm, giảng dạy tại trường PTDTBT Tiểu học số 1 xã Na Tông tôi luôn tìm cách để các em học sinh tiếp cận và sử dụng bàn phím một cách thành thạo vì vậy tôi xin giới thiệu với quý thầy cô và các bạn đồng nghiệp, một biện pháp đã góp phần vào sự thành công trong công tác dạy học. Biện pháp để thao tác với bàn phím nhanh, hiệu quả, chính xác đó là sử dụng trang web. Typingcom. Xuất phát từ những lý do trên mà tôi xin trình bày: “Một số biện pháp rèn kĩ năng gõ phím bằng 10 ngón cho học sinh lớp 3 trường PTDTBT Tiểu học  số 1 xã Na Tông”.

II.  Phạm vi và đối tượng áp dụng

1.  Phạm vi: Biện pháp được tiến hành nghiên cứu và vận dụng trong phạm vi môn tin học từ tháng 9 năm  2020 đến tháng 6 năm 2021.

2. Đối tượng: Đối tượng nghiên cứu của đề tài này là HS khối lớp 3 của trường PTDTBT Tiểu học số 1 xã Na Tông

3. Mục tiêu nghiên cứu của biện pháp.

          - Nhằm tạo hứng thú, yêu thích môn học. Rèn kỹ năng soạn thảo cho các

 em học sinh khi mới bắt đầu vào học môn Tin học.

- Xác định vị trí các phím một cách dễ dàng, chuẩn xác, biết trình bày một bài thơ hay viết văn bằng 10 ngón thành thục.

4. Phương pháp nghiên cứu.

          a) Điều tra thực tiễn: Nắm bắt thực tế học sinh tiếp thu và vận thực hành cách gõ bàn phím như thế nào?

b) Xây dựng ý tưởng: Tham khảo tài liệu và hình thành ý tưởng vận dụng nhiều phương pháp nghiên cứu hỗ trợ nhau nhằm đảm bảo tính trung thực và khách quan, khoa học cũng như tính thực tiễn của biện pháp.

c) Thực nghiệm, kiểm chứng: Từ ý tưởng đã hình thành áp dụng vào giảng dạy, đối chiếu, so sánh với các cách làm cũ để thấy được hiệu quả cách làm mới.

d) Thống kê, xử lí số liệu: Tổng hợp ý tưởng và kết quả đã làm, trình bày biện pháp thực hiện lên hội đồng nghiên cứu nhà trường.

5. Điểm mới của vấn đề nghiên cứu.

- Được áp dụng rộng rãi trong chương trình học tin học khối lớp 3 và áp dụng dạy môn học cho các em học sinh trong toàn trường từ khối 3 đến khối 5 nhằm tạo hứng thú học tập yêu thích môn tin.

B. NỘI DUNG

I. Thực trạng.

1. Một số điều kiện thuận lợi.

- Typing. com trang web luyện gõ 10 ngón với giao diện đơn giản, trực quan, dễ sử dụng, dựng sẵn 15 bài học từ cấp độ dễ đến khó giúp bạn cải thiện và nâng cao trình độ gõ 10 ngón, đồng thời giúp bạn tăng tốc độ, hoàn thiện kỹ năng đánh máy của mình hơn. Kết thúc mỗi bài, sẽ có kết quả thống kê những gì bạn đã làm và qua mỗi ngày bạn sẽ nhận ra được sự thay đổi tích cực trong khả năng đánh máy của bản thân.

- Nhà trường đã trang bị khá đầy đủ các trang thiết bị phòng máy tính có wifi và kết nối mạng lan đầy đủ,  Sách giáo khoa và các phần mềm kèm theo tạo điều kiện thuận lợi cho giáo viên trong việc giảng dạy.

- Nội dung sách nhẹ nhàng, trình bày đẹp, sách chú trọng nhiều về phần thực

hành rất phù hợp với lứa tuổi học sinh tiểu học. Học sinh từ khối 3 đến khối 5 đều được học Tin học mỗi lớp được học với thời lượng 2 tiết/ 1tuần.

- Môn Tin học là một môn học Tự chọn nên học sinh tiếp thu kiến thức một cách không bị gò ép. Học sinh được thoải mãi, hào hứng trải nghiệm, khám phá thế giới tin học nhất là những tiết thực hành.

2. Một số khó khăn và tồn tại:

a) Về phía giáo viên:

- Tài liệu tham khảo dành riêng cho bộ môn Tin học còn quá ít. Nhất là những tài liệu nói về phương pháp dạy học đặc trưng của môn Tin học.

- Typing. Com  này là trang web mới chưa được vận dụng vì nó không nằm trong chương trình học của các em do đó học sinh chưa có nhiều cơ hội để học và tiếp cận làm quen.

- Việc trao đổi học hỏi kinh nghiệm giữa giáo viên dạy môn Tin học còn hạn chế do trong trường chỉ có 1 giáo viên và các trường có khoảng cách xa nhau.

b) Về phía học sinh:

  - Đây là môn học tự chọn nên một số học sinh chưa nhận thức được tầm quan trọng của bộ môn tin học và phụ huynh chưa quan tâm.

- Học sinh ở điểm bản về vẫn còn nhỏ lại là người dân tộc thiểu số vốn tiếng việt còn hạn chế, gia đình khó khăn chưa có điều kiện để mua máy tính học ở nhà, nên đa số các em chỉ được học trên lớp là chủ yếu cho lên các em rụt rè, nhút nhát.

Độ tuổi của các em từ 9 đến 11 tuổi, tính hiếu động, ham chơi do đó khi giáo viên hướng dẫn thực hiện các thao tác khả năng tập trung chú ý chưa sâu nên các em rất dễ phân  tán và mau quên. Các em không nhớ được hết nội dung thông tin của bài học.

c) Cơ sở vật chất, trang thiết bị: Máy tính vẫn còn thiếu chưa đủ để cho mỗi em một máy tính, muốn có hiệu quả khi áp dụng trang Web Tyding.com thì máy tính phải có mạng phòng học tin học có diện tích nhỏ nên khó khăn cho các em thực hành.

II. Các biện pháp thực hiện.

1. Biện pháp 1: Khảo sát chất lượng học sinh.

- Trước khi áp dụng, để có được số liệu so sánh kết quả học tập của học sinh Tôi căn cứ vào kết quả học tập khảo sát đầu năm học 2020 – 2021 và một số tiết kiểm tra khảo sát để nắm được tình hình cụ thể của học sinh khối lớp 3, kết quả được tổng hợp như sau:

* Bảng thống kê kết quả trước khi áp dụng biện pháp đổi mới.

2. Biện pháp 2: Hướng dẫn học sinh làm quen với bàn phím máy tính

      - Học sinh bắt đầu làm quen với bàn phím thông qua bài 4: Bàn phím máy tính (Sách giáo lớp 3 trang 16). Trong bài học này tôi cho học sinh học trực tiếp trên phòng máy. Các em được quan sát trực tiếp bàn phím và ghi nhớ tên các hàng phím trong khu vực chính của bàn phím:

          - Hướng dẫn các em phân biệt hàng phím cơ sở với các hàng phím khác:  hàng phím cơ sở nằm ở vị trí trung tâm của bàn phím chứa hai phím có gai là phím F và phím J dùng để đặt hai ngón tay trỏ của tay trái và tay phải. Khi soạn thảo văn bản các ngón tay luôn luôn đặt lên hàng phím cơ sở. Sau khi các em xác định được vị trí các phím do ngón tay phụ trách và hiểu được cách gõ tôi tiến hành cho học sinh soạn thảo và cùng thực hành với Typing.

3. Biện pháp 3: Hiểu được lợi ích của gõ bàn phím bằng mười ngón, tư thế ngồi đúng.

          a) Ích lợi của việc gõ bàn phím bằng mười ngón:

          - Đó là tốc độ gõ nhanh hơn và gõ chính xác hơn, hình thành tác phong làm việc chuyên nghiệp với máy tính.

          - Kỹ năng gõ mười ngón sẽ giúp các em khi làm việc với máy tính “thoát ly mắt khỏi bàn phím khi gõ”, cho phép tập trung tư duy vào nội dung gõ, tránh phân tán làm ảnh hưởng đến chất lượng của văn bản.

          b) Hướng dẫn tư thế ngồi cho học sinh

           - Ở phần này tôi đưa ra một số ví dụ về việc ngồi sai tư thế dẫn đến lồng

ngực thu hẹp dần thành phẳng đều, các góc xương bả vai cách xa cột xương sống và bắt đầu nhô lên, lưng gù và bụng phình ra phía trước. Nếu không kịp thời điều chỉnh thì cột sống bị cong vẹo, xuất hiện đường uốn nghiêng làm lưng gù rõ rệt tạo nên hình dáng rất xấu ảnh hưởng cuộc sống sau này. 

          - Nêu cách ngồi đúng và yêu cầu học sinh thực hiện: Ngồi hẳng lưng, đầu thẳng không ngửa ra sau cũng như không cúi về phía trước. Mắt nhìn thẳng vào màn hình, có thể nhìn chếch xuống nhưng không được hướng lên trên khoảng cách từ mắt đến màn hình từ 45-70 cm. Bàn phím ở vị trí trung tâm, hai tay để thả lỏng trên bàn phím.

4. Biện pháp thứ tư: Ứng dụng công nghệ thông tin

Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học tạo nên môi trường phát triển toàn diện cho học sinh. Các em được tiếp cận với thế giới công nghệ từ sớm, góp phần hình thành tư duy công nghệ, tạo dựng nguồn hành trang vững chắc cho tương lai. Trong quá trình gảng dạy tôi dùng máy chiếu vật thể để chiếu cho các em quan sát thực hành, em nào thực hiện tốt được tuyên dương và khích lệ cho làm mẫu trước lớp. Ngoài ra tôi còn thường xuyên cho các em xem các VIDEO trực tuyến về cách gõ 10 ngón có trên mạng.

5. Biện pháp 5: Hướng dẫn học sinh luyện gõ mười ngón

Hình ảnh học sinh ngồi đúng tư thế và luyện luyện gõ 10 ngón

          - Trước hết hướng dẫn học sinh mở phần mềm soạn thảo văn bản Word  để luyện tập gõ phím.

          - Nêu nguyên tắc khi luyện tập để học sinh có thể tự rèn luyện ở nhà hoặc tự giác kết hợp rèn luyện trong các bài thực hành khác:

          - Hướng dẫn cách đặt tay và thao tác gõ phím, thu tay về vị trí ban đầu trên hàng phím cơ sở sau khi gõ xong các phím ở hàng phím khác.

          - Sau khi học sinh luyện tập đầy đủ các phím ở tất cả các hàng phím yêu cầu học sinh thống kê theo mẫu sau để ghi nhớ các ngón tay sẽ phụ trách các phím  trên bàn phím.

          5. Kinh nghiệm bản thân:

- Giúp bản thân mạnh dạn hơn trong việc áp dụng các giải pháp mới nhằm nâng cao hiệu quả của công tác dạy học.

        - Bản thân hiểu hơn về đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi Tiểu học và đặc trưng của môn học để từ đó có phương pháp và hình thức tổ chức dạy học phù hợp, giúp học sinh nắm và vận dụng bài học tốt hơn.

- Cùng với Mario hay trang web Typing. Com là lựa chọn phổ biến nhất được các thầy cô giáo lựa chọn để dạy học trong nhà trường. Để sở hữu công cụ tập đánh máy hữu ích. Hãy cùng Typing. com để bắt đầu luyện gõ 10 ngón khi sử dụng máy tính bạn nhé.

 6. Kết quả thu được sau khi áp dụng biện pháp.

- Sau khi áp dụng thì tôi thấy học sinh đều có sự tiến bộ, giờ học diễn ra nhẹ nhàng, tự nhiên, học sinh không còn có cảm giác ngại thực hành mà tranh nhau xung phong trả lời lý thuyết cũng như luyện tập thực hành. Các em tham gia vào các hoạt động cần cù, vô tư, hào hứng do đó hiệu quả đem lại rất tốt số lượng học sinh sử dụng thành thạo máy tính mỗi năm một tăng lên.

* Kết quả khảo sát so sánh trước và sau khi áp dụng biện pháp.

- Như vậy, sau khi áp dụng cho học sinh luyện tập thao tác với trang web Typing. Com  tỉ lệ học sinh biết gõ bàn phím tăng lên 76/76 đạt 100% và sử dụng chuột thành thạo tăng lên rõ rệt so với khi chưa áp dụng biện pháp cho các em luyện tập.

7. Bài học kinh nghiệm.

           - Trong chương trình Tin học lớp 3 các em được làm quen với máy tính, bàn phím, chuột  và một số ứng dụng, phần mềm trò chơi đơn giản. Vì vậy để các em có thể làm việc với máy tính ngay từ đầu giáo viên nên áp dụng các phương pháp, các hình thức dạy và học phong phú và đa dạng đối với môn học này.

          - Ngoài việc cho các em học lý thuyết thì việc thực hành cực kỳ quan trọng  để các em thao tác thực hành với bàn phím máy tính một cách dễ dàng, chính xác …đó là nhiệm vụ của giáo viên phải hướng dẫn chi tiết tỷ mỷ, giúp các em hứng thú học tập tốt môn Tin học.

C. PHẦN KẾT LUẬN:

I. Tính mới, tính sáng tạo của biện pháp.

- Qua quá trình thực hiện, tôi nhận thấy biện pháp  mang tính thực tế cao, khả năng vận dụng và phát huy hiệu quả trong những năm học sau và trong toàn nghành. Với những kinh nghiệm của bản thân đã giúp học sinh biết soạn thảo bằng 10 ngón nhanh và chính xác. Như vậy trên đây là một số định hướng về phương pháp dạy tin học ở tiểu học trong quá trình dạy học thực tiễn cũng như sự nghiên cứu, tìm tòi tôi đã đúc kết và hiểu được cần phải vận dụng biện pháp một cách linh hoạt sao có hiệu quả.

II. Kết quả sáng kiến mang lại.

- Thực hiện những giải pháp như nêu trên cùng với việc ứng dụng trang web. Typing. Com vào giảng dạy để giúp học sinh lớp 3 luyện gõ bàn phím bằng 10 ngón. Tôi nhận thấy học sinh rất hứng thú và ham yêu thích luyện gõ bàn phím. Đây là trang web mới đối với các em do đó đã kích thích được sự tò mò, khám phá, muốn thể hiện mình trong việc chinh phục các chữ cái, từ, tiếng vì thế đã tạo được sự hứng thú hơn cho học sinh khi luyện gõ bàn phím bằng 10 ngón.

Với trang web này khi luyện gõ đòi hỏi các em phải gõ nhanh, gõ chính xác nhưng nếu muốn gõ nhanh và chính xác thì bắt buột học sinh phải đặt các ngón tay đúng vị trí và gõ cả 10 đầu ngón tay. Như vậy học sinh sẽ dần bỏ được thói quen chỉ dùng 2 ngón tay trỏ để gõ phím.

- Khi học sinh hứng thú, say mê luyện tập gõ bàn phím bằng 10 ngón tay thì các em cũng sẽ hứng thú và ham thích học môn Tin học hơn. Từ đó kết quả học tập môn Tin học cũng được nâng lên.

- Như vậy việc luyện tập với phần mềm Mario hay trang web Typing.com có thể thường xuyên và tận dụng mọi lúc trong giờ thực hành và ôn tập. Có thể

cho các các em lớp 4, 5 cùng luyện tập để nâng cao kĩ năng soạn thảo.

III. Khả năng áp dụng ở đơn vị.

- Trong quá trình giảng dạy tôi thấy phương pháp trên rất có hiệu quả đối với các em học sinh của trường mà tôi đang trực tiếp giảng dạy. Do vậy biện pháp không những được áp dụng cho học sinh lớp 3 mà còn được áp dụng cho các khối 4,5 trong  trường và áp dụng được trong toàn huyện.

.                                              Tôi xin chân thành cảm ơn !